Phân tích tư tưởng nhân nghĩa trong Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi

Dàn ý tư tưởng nhân nghĩa trong Bình Ngô đại cáo

I. Mở bài

– Giới thiệu tác giả Nguyễn Trãi và vị trí tác phẩm đại cáo bình Ngô trong nền văn học .
– Khái quát về tư tưởng nhân nghĩa : Là tư tưởng quan trọng chủ yếu trong bài. Tư tưởng này mang tính nhân văn và có giá trị nhân đạo thâm thúy .

II. Thân bài

1. Quan niệm về tư tưởng nhân nghĩa

– Tư tưởng nhân nghĩa xuất phát từ ý niệm Nho giáo : là mối quan hệ giữa người với người dựa trên cơ sở của tình thương và đạo lí .
– Tư tưởng nhân nghĩa trong ý niệm của Nguyễn Trãi : Chắt lọc những hạt nhân cơ bản nhất, tích cực nhất của của Nho giáo để đem đến một nội dung mới đó là :
+ Yên dân : Làm cho đời sống nhân dân yên ổn, no đủ, niềm hạnh phúc .
+ Trừ bạo : Vì nhân mà dám đứng lên diệt trừ bạo tàn, giặc xâm lược .
→ Đó là tư tưởng rất tân tiến, tích cực và tương thích với ý thức của thời đại

2. Sự thể hiện của tư tưởng nhân nghĩa trong Đại cáo bình Ngô.

a. Nhân nghĩa gắn với sự khẳng định chủ quyền, độc lập dân tộc.

Đứng trên lập trường nhân nghĩa, Nguyễn Trãi đã khẳng định chắc chắn chủ quyền lãnh thổ dân tộc bản địa bằng một loạt dẫn chứng đầy thuyết phục :
– Nền văn hiến truyền kiếp
– Lãnh thổ, bờ cõi được phân loại rõ ràng, đơn cử
– Phong tục tập quán đa dạng và phong phú, đậm đà truyền thống dân tộc bản địa
– Có những triều đại lịch sử dân tộc sánh ngang với những triều đại Trung Quốc .
→ Khẳng định độc lập dân tộc bản địa là chân lí, thực sự hiển nhiên mà không ai hoàn toàn có thể chối cãi, bộc lộ niềm tự hào, tự tôn dân tộc bản địa
→ Đây là tiền đề cơ sở của tư tưởng nhân nghĩa bởi chỉ khi ta xác lập được chủ quyền lãnh thổ dân tộc bản địa thì mới có những lí lẽ để thực thi những hành vi “ nhân nghĩa ”

b. Nhân nghĩa thể hiện ở sự cảm thông, chia sẻ với nỗi thống khổ của người dân mất nước.

Đứng trên lập trường nhân bản, tác giả liệt kê hàng loạt những tội ác dã man của giặc Minh với nhân dân ta :
– Khủng bố, sát hại người dân vô tội : Nướng dân đen, vùi con đỏ, ..

– Bóc lột thuế khóa, vơ vét tài nguyên, sản vật: nặng thuế khóa, nơi nơi cạm đất

– Phá hoại thiên nhiên và môi trường, sự sống : tàn hại giống côn trùng nhỏ, cây xanh, …
– Bóc lột sức lao động : Bị ép xuống biển mò ngọc, người bị đem vào núi đãi cát tìm vàng, ..
– Phá hoại sản xuất : Tan tác cả nghề canh cửi, …
→ Nỗi phẫn nộ, uất hận của nhân dân ta trước tội ác của giặc
→ Niềm cảm thông, xót xa, san sẻ với nỗi thống khổ mà nhân dân ta phải chịu đựng

c. Nhân nghĩa là nền tảng sức mạnh để chiến thắng kẻ thù.

– Cuộc chiến của ta khởi đầu gặp vô vàn khó khăn vất vả : Lương hết mấy tuần, quân không một đội
– Nhưng nghĩa quân biết dựa vào sức dân, được nhân dân đống ý, ủng hộ đã phản công giành được thắng lợi to lớn :
+ Những thắng lợi bắt đầu đã tạo thanh thế cho nghĩa quân, trở thành nỗi khiếp đảm của quân địch
+ Nghĩa quân liên tục giành thắng lợi tàn phá giặc ở những thành chúng chiếm đóng, hủy hoại cả viện binh hỗ trợ của giặc .
→ Tư tưởng nhân nghĩa với những hành vi nhân nghĩa đã khiến quân và dân có sự đoàn kết, đồng lòng tạo thành sức mạnh to lớn hủy hoại quân địch bởi tổng thể mọi người đều cùng chung một mục tiêu chiến đấu

d. Nhân nghĩa thể hiện ở tinh thần chuộng hòa bình, tinh thần nhân đạo của dân tộc.

– Sau khi tàn phá viện binh hỗ trợ, quân ta đã thực thi chủ trương nhân nghĩa
+ Không đuổi cùng giết tận, mở đường hiếu sinh .
+ Cấp thuyền, phát ngựa cho họ trở về .
– Để quân ta nghỉ ngơi, dưỡng sức
→ Đây là cách ứng xử vừa nhân đạo, vừa khôn khéo của nghĩa quân Lam Sơn, khẳng định chắc chắn tính chất chính nghĩa đại chiến của ta, biểu lộ truyền thống lịch sử nhân đạo, nhân văn, chuộng độc lập của dân tộc bản địa Đại Việt

→Thể hiện tầm nhìn xa trông rộng để duy trì quan hệ ngoại giao sau chiến tranh của dân tộc ta với Trung Quốc.

III. Kết bài

– Khái quát, nhìn nhận lại yếu tố
– Liên hệ tư tưởng nhân nghĩa trong thời đại nay : vẫn còn được ngợi ca và là truyền thống lịch sử tốt đẹp của dân tộc bản địa. Tuy nhiên ứng với mỗi thực trạng đơn cử nó lại mang những ý nghĩa giá trị khác .

Source: https://pokimobile.vn
Category: Hỏi Đáp