Hỏi Đáp

Goth (nhóm văn hóa) – Wikipedia tiếng Việt

Một nhóm bạn trẻ goth gặp mặt

Nhóm văn hóa Goth là một tiểu văn hoá dựa trên âm nhạc bắt nguồn từ nước Anh đầu những năm 1980, được phát triển từ khán giả của gothic rock (một nhánh của post-punk). Các nghệ sĩ post-punk và gothic rock đã giúp phát triển và hình thành nhóm văn hoá bao gồm Joy Division, Siouxsie and the Banshees, The Cure và Bauhaus. Họ thường tập trung tại các lễ hội âm nhạc, câu lạc bộ đêm và các cuộc gặp mặt, đặc biệt là ở Tây Âu.

Tiểu văn hoá goth link với âm nhạc, thẩm mỹ và nghệ thuật và thời trang. Âm nhạc được yêu quý bởi goth gồm có 1 số ít tiểu thể loại khác nhau như là post-punk, gothic rock, dark wave, death rock, gothabilly, cold wave, new wave, new romantic và ethereal wave. Hình ảnh và khuynh hướng thẩm mỹ và nghệ thuật của goth cho thấy sự tác động ảnh hưởng từ văn học gothic thế kỷ 19 và phim kinh dị gothic. Phong cách ăn mặc thường thấy là phục trang tối màu ( thường là đen ), trang điểm nhợt nhạt và bị tác động ảnh hưởng bởi thời trang của những thời đại Victoria và Edward ở Anh .

Nhóm văn hóa goth đã tồn tại lâu hơn những nhóm cùng thời và ngày nay vẫn đang tiếp tục đa dạng hóa và lây lan trên toàn thế giới. Goth đôi khi bị nhầm lẫn với một số tiểu văn hoá khác như là punk, emo, darkly inclined vì có một vài nét tương đồng về thời trang hay thẩm mỹ.

1. Nguồn gốc và quy trình tăng trưởng[sửa|sửa mã nguồn]

Cụm từ ” gothic rock ” được nhắc đến vào năm 1967 bởi nhà phê bình âm nhạc John Stickney để miêu tả cuộc gặp giữa ông với Jim Morrison trong một căn phòng chứa rượu được chiếu sáng yếu ớt. Cùng năm đó, Velvet Underground phát hành một track nhạc mang tên ” All tomorrow’s parties “, được nhận xét là một ” siêu phẩm gothic rock đầy mê hoặc ” bởi nhà nhạc sử học Kurt Loder. Vào cuối thập niên 70, tính từ gothic được dùng để diễn đạt ý thức của những ban nhạc post punk nổi tiếng như Siouxsie and the Banshees, Magazine và Joy Division .Vào tháng 7/1982, sự ra đời của Batcave trong London’s Soho tạo nên điểm nhấn cho màn mở màn, được gắn nhãn ” punk sôi động ” bởi NME. ” Batcaver ” sau đó đã được sử dụng để miêu tả phong thái goth cũ .Độc lập so với goth Anh Quốc, vào cuối 70 và đầu 80 ở California, Death rock hình thành như thể một nhánh riêng không liên quan gì đến nhau của punk rock Mỹ .
Ban nhạc gothic rock The Cure trình diễn live năm 2004Những ban nhạc góp thêm phần định hình và củng cố xu thế Gothic gồm có Bauhaus, Adam and the Ants, The Cure, The Birthday Party, Southern Death Cult, Specimen, Sex Gang Children, UK Decay, Virgin Prunes, Killing Joke và The Damned. Năm 1983, Paul Rambali của The Face đã nhận xét rằng có ” nhiều đậm cá tính Gothic can đảm và mạnh mẽ ” trong âm nhạc của Joy Division. Năm 1984, Joy Division coi Play Dead là hậu duệ của mình. Vào giữa thập niên 80. Các ban nhạc khởi đầu nở rộ và càng lúc càng thông dụng, gồm có The Sisters of Mercy, The Mission, Alien Sex Fiend, The March Violets, Xmal Deutschland, The Membranes và Fields of Nephilim. Các hãng thu như Factory, 4AD, … phát hành những loại nhạc này ở Mỹ và châu Âu. Projekt, một hãng âm nhạc của Mỹ tương tự như như 4AD của châu Âu chuyên phát hành những loại sản phẩm gọi là ethereal wave, một nhánh phụ của dark wave .Thập kỷ 90 tận mắt chứng kiến sự tăng trưởng của những ban nhạc năm 80, sự sinh ra của những nghệ sĩ mới cũng như những hãng thu âm mới, trong đó có Cleopatra Records .Theo Dave Simpson của The Guardian, ” goth dần biến mất khi nhạc nhảy trở thành xu thế mới của giới trẻ “. Kết quả là goth lắng xuống và bị nhầm lẫn với cybergoth, shock rock, industrial metal, gothic metal, medieval folk metal và thể loại gần đây nhất horror punk .

Ảnh hưởng lịch sử dân tộc và văn hóa truyền thống[sửa|sửa mã nguồn]

Nhóm văn hóa truyền thống Goth lấy cảm hứng từ nhiều nguồn, cả tân tiến lẫn truyền kiếp, trong đó có những nhóm văn hóa truyền thống như Punk, New wave và Glam. Ngoài ra Goth cũng bị tác động ảnh hưởng bởi phim hạng B, ma cà rồng, văn học Gothic, phim kinh dị, phim khoa học giả tưởng và truyền thuyết thần thoại thần thoại cổ xưa của người Celtic, người Pagan, người Ai Cập hay đạo Cơ Đốc .Văn học Gothic có nhiều tác giả tiêu biểu vượt trội như : Ann Radcliffe ( 1764 – 1823 ), John William Polidori ( 1795 – 1821 ), Edgar Allan Poe ( 1809 – 1849 ), Sheridan Le Fanu ( 1814 – 1873 ), Bram Stoker ( 1847 – 1912 ), Oscar Wilde ( 1854 – 1900 ), H. P. Lovecraft ( 1890 – 1937 ), Anne Rice ( 1941 – ), William Gibson ( 1948 – ), Ian McEwan ( 1948 – ), Storm Constantine ( 1956 – ), và Poppy Z. Brite ( 1967 – ) .

1. Thế kỷ 18 và 19[sửa|sửa mã nguồn]

Văn học Gothic là sự kết hợp giữa lãng mạn và các hắc tố để tạo không khí bí ẩn,hỗn loạn,kinh dị và siêu nhiên.Nội dung thường là về số phận bi đát,sự mâu thuẫn vô hạn và sự bị hiểu lầm của nhân vật chính bằng cách phóng đại những nhân vật tàn ác.Những nhân vật điển hình trong tác phẩm thường là một cặp cha mẹ ác độc,một vị trưởng tu sĩ,một người quả cảm và một nữ chính lâm nguy,cùng với đó là những hình tượng siêu nhiên như ma cà rồng,người sói,linh hồn và quái vật.

Xem thêm: Less là gì

Vào thập niên 60, những bộ phim truyền hình như The Addams Family và The Munsters đã sử dụng những tư tưởng cổ hủ về Gothic cho hài kịch châm biến .Đĩa đơn tiên phong của ban nhạc Bauhaus phát hành vào năm 1979 ” Bela Lugosi’s Deas ” được công nhận là khởi đầu của nhóm văn hoá .
Siouxsie Sioux – giọng ca chính của Siouxsie and the Banshees

Những ví dụ điển hình về thần tượng goth thường là trưởng nhóm nhạc như Siouxsie Sioux của Siouxsie and the Banshees, Robert Smith của The Cure, Peter Murphy của Bauhaus, Rozz Williams của Christian Death, Ian Curtis của Joy Division, và Dave Vanian của The Damned.Một số thành viên của Bauhaus là sinh viên trường vẽ hay họa sĩ. Nico cũng là một thần tượng đáng nhắc đến trong nền âm nhạc và thời trang Goth, với những album như The Marble Index và Desertshore.

Thời trang gothic thường nổi bật với phong cách thiết kế tối màu, phức tạp và khác lạ. Phong cách thường được mượn từ thời kỳ Elizabeth, Victoria và thường biểu lộ những hình tượng mang tính tôn giáo hoặc sử thi .Siouxsie Sioux từng có ảnh hưởng tác động đặc biệt quan trọng đến phong thái ăn mặc trong nhóm văn hoá, cùng với đó là Robert Smith, Bela Lugosi, Bettie Page, Morticia Addams, David Bowie. Các phong thái thời trang goth thông dụng gồm có trad goth ( goth truyền thống cuội nguồn ), Victorian goth, vampire goth, Lolita goth, batcave, romantic goth, … Tuy nhiên, goth không nhất thiết phải đi theo một phong thái nào nêu trên cũng như có những goth chỉ thương mến âm nhạc mà không ăn mặc trọn vẹn theo thời trang goth .Gần đây, thời trang goth được nhiều người trong đại chúng thú vị và mặc theo dù hoàn toàn có thể không có liên kết với âm nhạc – nền móng của nhóm văn hoá. Các nhà tạo mẫu thời trang như John Paul Gaultier, Alexander McQueen, và John Galliano đang bị coi là hiện hành ” haute Goth ” .
Sân khấu của liên hoan M’era Luna ở Đức năm năm trước

Một số cựu nghệ sĩ của goth rock và deathrock đã du nhập những hình tượng phim kinh dị truyền thống.Khán giả của họp cũng phản ứng lại với thời trang tương tự.Nhiều bộ phim mang ý tưởng Gothic gồm có The Hunger, Beetlejuice (1988), Batman (1989), Edward Scissorhands (1990), The Nightmare Before Christmas (1993), Corpse Bride (2005),…

Xem thêm: Offerings là gì

Khi nhóm băn hóa tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ, mối quan hệ giữa goth và phim kinh dị giả tưởng càng trở nên khăng khít, với goth Open nhiều trong những phim kinh dị .
Ở Tây Âu, hầu hết là Đức, có tổ chức triển khai những liên hoan gothic lớn thường niên, gồm có Wave-Gotik-Treffen ( Leipzig ) và M’era Luna ( Hildesheim ). Cả hai đều lôi cuốn hơn 10 nghìn người tham gia mỗi năm. Lumous Gothic Festival là liên hoan Gothic lớn nhất gắn liền với nhóm văn hóa truyền thống Goth của Phần Lan và là tiệc tùng Gothic phương bắc của Thế giới. Deti Nochi : Chorna Rada là liên hoan Gothic lớn nhất của Ukraine. Những sự kiện như Ghoul School và Release the Bats nhấn mạnh vấn đề về Deathrock và được tham gia bởi những người hâm mộ của nhiều vương quốc, và những sự kiện như Drop Dead Festival ở Mỹ lôi cuốn những người tham gia từ hơn 30 quốc gia. Whitby Goth Weekend là một tiệc tùng diễn ra 2 năm một lần ở Whitby, Bắc Yorkshire, Anh Quốc .